مقاله بررسی پرتره در عکاسی ایران

 بررسی پرتره در عکاسی ایران 125 ص

تاریخچة ورود عكاسی به ایران

منابع ایرانی

ظاهراً آنچه از مراجع عصرناصرالدین شاه درخصوص تاریخ ورود صنعت یا فن عکاسی بدست می آید در جلد سوم « مرآت البلدان ناصری» تألیف محمد حسن خان اعتماد السلطنه (صنیع الدوله) درج شده است ودر اینجا به تلخیص قسمتهای مهم آن آورده می شود:

«یکی از صنایع جدید متعلق ومنشعب از علوم طبیعی که درزمان سلطنت شاهنشاه رواج گرفته وترقی حاصل کرده عکاسی است...( در اینجا مقداری راجع به اصول عکاسی و علم و تاریخ مربوط به آن گفته شده)....در اواخر عهد شاهنشاه مبرورمحمد شاه غازی البسه الله ثوب النور، مسیوریشارد خان سرتیپ معلم که اکنون زبان انگلیسی و غیره مدرسه دارلفنون را معلم است با زحمات زیاد برروی صفحه نقره عکس می انداخت و در اوایل سلطنت روحنا فداه که بنای مدرسه دارالفنون شد مسیوکریشش نمساوی معلم توپخانه قدری درروی کاغذ امتحانات عکاسی نمود. مسیو فکتی معلم طبیعی اول کسی است که درمدرسه طهران کلدیون استعمال نمود و مسیو کارلیان که برای انتشار علم وعمل عکاسی با فرخ خان امین الدوله از پاریس به طهران آمد عكس کلدیون را شایع کرد...»

پس از آن اطلاعی است که درکتاب « المآثر و الآثار» تألیف ایشان در این خصوص آمده است و باید عین آن را نیز نقل کرد:

« این فن که ازشعب علوم طبیعی است دراین عهد جاوید مهد رواج گرفت و انتشار یافت. اگر چه نمونه آن در اواخر سلطنت شاهنشاه مرحوم شاه غازی بدست مسیو ریشارد خان سرتیپ معلم زبان فرانسه و انگلیسی وغیره ارائه شد اما اصل شیاع و رواج و تکمیل صنعت و انتشار عمل عکس که فتوگرافی می نامند از خصائص بزرگ این دولت است واسباب عکس را که مسیو ریشارد خان آورده برروی صفحه نقره می انداختند اسمش راداگروتیپ می گفتند به اسم شخصی که مخترع آن بود و اینک شماره اساتید عکاسین و مواقع عکاسخانه ها در دارالخلافه طهران و سایر بلاد معظمه ایران صعوبت واشکالی به کمال دارد....»

صنعت عکاسی بر روی کاغذ حساس در سال 1839 بوجود آمد ودرسال 1841 پلاکهای شیشه ای برای عکاسی اختراع شد وآنطور که از شواهد بر می آید این نوع اختراعات و انواع وسائل عکس برداری دوسه سال پس از اینکه به بازار می آمد بطور هدیه بدست پادشاه ایران می‌رسید.

ریشارد خان یعنی عمل کنندۀ اصلی و اولین عکس برداری که اعتمادالسلطنه نام او را برده است خود اطلاعی درین باره به یادگار گذارده و آن یادداشتهایی است که قسمتهایی ازآن را دکتر خلیل خان اعلم الدوله ثقفی در کتاب خود به نام «مقالات گوناگون» مندرج کرده است و درآن اشاره به عکس برداری برروی صفحه نقره در سال 1260 قمری در تبریز، زمانی که ناصرالدین میرزا ولیعهد کرده است، وی در این رابطه نوشته است:

فهرست

مقدمه

(فصل اول )

( تاریخچه ورود عکاسی به ایران)

منابع ایرانی

منابع فرانسوی و ایتالیایی

منابع آلمانی

( اهمیت عکاسی در دورۀ ناصرالدین شاه)

عکاسی شاهانه

ظهور صنعت عکس

عکس حرم

عکس زندانیان

عکاسباشی وعکاسخانه

رساله های عکاسی

(فصل دوم)

تاریخچه پرتره در عکاسی ایران

پادشاهان

دیوانیان ودرباریان

مستوفیان

مبارزان دوره مشروطه

دانشمندان

عشایر و طوایف

زنان

زندگانی ایرانی

تجار و پیشه وران

مدارس

عکاسان و مهرهای آنان

( فصل سوم)

(فیلم و ملزومات آن )

فیلم چگونه عمل می کند

لایه های فیلم

حساسیت فیلم

درفیلمی که کم نور ببندید چه اتفاقی می افتد

فیلم سیاه وسفید رنگ را چگونه می بینید

فهرست وسایل مورد نیاز ظهور فیلم

وسایل چاپ عکس

(فصل چهارم)

( نور پردازی)

نورپردازی مرکزی

نورپردازی غیر مرکزی

نورپردازی اریب

نورپردازی کناری

نورپردازی کناری- پشت سر

نورپردازی حاشیه یی

نورپردازی پشت سر

کاربرد انواع نورپردازی برای صورت

( فصل پنجم)

( عکاسان معاصر پرتره در ایران)

فخرالدین فخرالدینی

نمایش و بررسی چند عکس از فخرالدینی

مریم زندی

نمایش و بررسی چند عکس از مریم زندی

( فصل ششم)

( پروژه عملی)

عکسهای پروژه عملی زینب کیانی

نقد وبررسی آثار

نتیجه گیری

منابع و مواخذ